Wie: Gert-Jan Koopman
Wat: Natuurtechnisch adviseur Natuurpro
Focus: Ecologische waarde
Hoopt op: Een eerlijkere kosten-batenverdeling bij natuurinclusief bouwen

Wat is jouw expertise?
“In het netwerk Natuurpro ben ik de verbinder tussen hoveniers, ecologisch adviseurs, landschapsarchitecten en productpartners. Samen bedenken we hoe we – gebruikmakend van elkaars expertise – de ecologische waarde van natuur op een zo hoog mogelijk niveau kunnen krijgen. Vooral in stedelijk gebied. Dat doen we heel pragmatisch: past de vegetatie wel bij de bodem en het aanwezige bodemleven? En heeft de vegetatie een relatie met de omgeving? Alles heeft met alles te maken. Een eenvoudig voorbeeld: plaats je een vleermuiskast? Het stapelvoedsel van vleermuizen bestaat uit insecten. Dan moeten er dus planten zijn die vooral ’s nachts bloeien, zoals de teunisbloem, zodat je insecten aantrekt wanneer de vleermuizen vliegen. Het liefst sluiten we aan bij wat er van nature zou kunnen groeien, uit zichzelf. Dan stimuleer je de latent aanwezige fauna: restpopulaties van soorten die hier ooit aanwezig waren en de vegetatie herkennen.”

Sijs op uitgebloeide Teunisbloem.

Waarom vind je natuurinclusief bouwen belangrijk?
“Eén: het gaat heel slecht met de biodiversiteit. En twee: we moeten veel bouwen. Als we die twee opdrachten combineren dan doen we het goed en krijgen we een prettige leefomgeving. Als we onze steden groen maken, gaan we ons beter voelen. De mentale gezondheid gaat omhoog, de bloeddruk omlaag, de weerstand wordt hoger, de luchtkwaliteit beter. Er is minder verhuftering in groene gebieden. Beplanting helpt bij het opvangen van water en het tegengaan van hitte. Dat zijn allemaal bewezen diensten van de natuur. Een investering in groene steden verdienen we driedubbel terug.”

Hoe hoop je dat steden er over 10 jaar uitzien?
“Een beetje zoals de Mayasteden die ik vroeger in de Donald Duck zag, die vond ik fantastisch. Totaal overwoekerd door klimplantenen en bomen. In recreatieparken zie je dat al wel: in de vakantie willen mensen in een omgeving zijn met veel natuur en vakantieparken spelen daar goed op in. Inspirerend vind ik ook de Aeres Hogeschool in Almere, waar ik heb meegedacht over de vegetatie. Daar is veel geëxperimenteerd en het is van onder tot boven een groen gebouw geworden. Als je de beplanting zo op en aan het gebouw doet, heeft het niet veel ruimte nodig.”

Welk obstakel moet daarvoor uit de weg geruimd worden?
“Er is een betere kosten-batenanalyse nodig. Kennis is er genoeg en technisch is er veel mogelijk, maar natuuurinclusief bouwen is procenten duurder. Die kosten zijn niet eerlijk verdeeld; we kijken niet naar de brede maatschappelijke baten die er zijn zoals gezondheid. De projectontwikkelaar moet meer betalen maar de zorgverzekeraar betaalt niet mee.”

Waar let je met name op als jurylid?
“Ten eerste dat het duurzaam is: de natuur heeft tijd nodig dus de materialen moeten ook over lange tijd meegaan. Ten tweede dat er verbinding is tussen het gebouw en de omgeving. Als het heel natuurinclusief is maar het sluit niet aan bij de soorten die in de omgeving voorkomen, dan heb je het voor niets gemaakt.”

Tekst: Mariël Verburg, Vogelbescherming Nederland, 22 mei 2025
Beeld: Portret door Fred van Diem, Sijs via Shutterstock