“Bij nieuwbouwhuizen worden vaak modules voor vleermuizen en vogels aangebracht. Dat is mooi, maar als ecoloog heb ik geleerd om verder te kijken dan een diersoort; ik kijk naar het hele ecosysteem. Als je een gierzwaluw wilt beschermen dan kun je tien nestkasten ophangen maar zonder insecten kan hij geen voedsel vinden. En als je een bijenhotel ophangt maar er zijn geen bloemen in de buurt, dan gaan die bijen daar niet zitten. Dus het hele systeem moet in orde zijn.”

Gevolgen voor alle dieren
“Waarom insecten en bodemdieren vaak worden vergeten? Veel van deze dieren hebben een slechte naam; vaak zijn mensen ze liever kwijt dan rijk. Wanneer je ze op internet opzoekt, vind je als eerste de adviezen hoe je ze moet bestrijden. Terwijl het mooie en interessante beestjes zijn, die belangrijk zijn in ons ecosysteem: ze ruimen de natuur op, bestuiven planten en gewassen en vormen voedsel voor vogels, vleermuizen en andere dieren. Als ze wegvallen heeft dat gevolgen voor alle andere dieren, inclusief wijzelf. Als er geen insecten meer zijn, dan zijn wij er ook niet meer. En het gaat slecht met insecten: in nog geen dertig jaar is hun aantal wereldwijd met meer dan 75% afgenomen.”

Sleutelsoorten
“Dus toen de vraag kwam of ik factsheets wilde ontwikkelen voor het behoud van insecten en bodemdieren, heb ik dat met beide handen aangepakt. Ik ben begonnen met vier soorten: de rosse metselbij, de oorworm, de pissebed en het oranjetipje. Dit zijn sleutelsoorten: als je maatregelen neemt voor deze soorten, dan help je daarmee ook tientallen andere soorten.“

“Voor elk van deze vier soorten geef ik laagdrempelige adviezen: over de specificaties van modulaire systemen, hoe je die systemen moet plaatsen en onderhouden, en hoe je de groene ruimte kunt inrichten en beheren. Een voorbeeld: als je in de winter wat uitgebloeide planten laat staan, kunnen de larven en poppen van de rosse metselbij overwinteren in de holle stengels.”

In het klein en in het groot
De adviezen zijn zowel voor bouwprofessionals als voor particulieren: je kunt ze in het klein toepassen in je tuin of op je balkon, maar ook in het groot in een gebiedsontwikkeling. Bij Witteveen + Bos doen we dat zelf ook met onze projecten. Op kleine schaal met nestkasjes, groene daken en aangepast maaibeheer, maar ook op grote schaal in bijvoorbeeld systeemherstelprojecten. Zo leveren we een bijdrage aan het in stand houden en vergroten van de biodiversiteit. Bodemdieren en insecten zijn daar een cruciaal onderdeel van. De wereld kan niet zonder.

Download de insectenfactsheets

Door: Mariël Verburg, 29 juni 2022
Beeld: Jeroen Noordhoek, Witteveen+Bos